Donuk omuz

Omuz 3 kemikten oluşmaktadır. Bunlar; üst kol (humerus), kürek kemiği ve köprücük kemiğidir. Omuz eklemini çevreleyen ve her şeyi bir arada tutan dokuya da omuz kapsülü denmektedir.

Yapışkan kapsülit ya da adezif kapsülit olarak da bilinen donuk omuz, omuz ekleminde meydana gelen sertlik ve ağrı ile karakterize bir durumdur. Yaşam kalitesini ileri derecede bozabilen, kişinin hareketlerini kısıtlayabilen veya ağrı semptomlarıyla kendini gösteren donuk omuz sendromu,   ciddi bir sağlık problemidir.

Omuz eklem kapsülünün daralması, kalınlaşması, iltihaplanması ve eklem içi sıvının azalmasına bağlı olarak eklem hareketinin sınırlanması ile meydana gelir. Donmuş omuz ve kapsül o kadar kalın ve sıkı hale bürünür ki hareket etmesi güçleşir. Yara dokusu bantları oluşur ve eklemi kayganlaştıran sıvı azalır. Bu da kişinin hareket kabiliyetini sınırlandırır. Belirtiler tipik olarak yavaş yavaş başlar, zamanla kötüleşir ve sonrasında  1 ila 3 yıllık bir süre zarfında düzelir. Çoğunlukla tek omuzda rastlansa da her iki omuzda da görülen vakalar mevcuttur.

Donuk omuz sendromu tedavisi için hareket egzersizleri, kortikosteroidleri ve eklem kapsülüne enjekte edilen  ilaçlar verilir. Vakaların bir kısmında, eklem kapsülünün daha rahat hareket edebilmesini sağlamak için artroskopik cerrahi gerekli olabilir.

Donuk omuz sendromunun belirtileri, omzu hareket ettirmeyi zorlaştıran ağrı ve sertlikle gözlemlenir. Ağrılar geceleri daha şiddetli olabilir ve uyku düzenini bozabilir.

Donuk omuz sendromu yavaş ve 3 aşamada gerçekleşebilir. Her aşama birkaç ay sürebilir.

1. Aşama-Yangı: Omuzun herhangi bir hareketi ağrıya neden olabilir ve omzun hareket açıklığında sınırlanma meydana gelebilir. Yavaş yavaş kötüleşir ve geceleri daha fazla ağrıya sebebiyet verebilir. Bu aşama 6 ila 9 ay arasında sürebilmektedir.

2. Aşama-Donma:  Bu aşamada ağrı azalmaya başlayabilir. Ancak omuz sertleşir ve onu kullanmak daha zor hale gelir. Omzu hareket ettirmek güçleştiği için kıyafet değiştirmek, banyo yapmak gibi günlük aktiviteleri yerine getirmek de zorlaşabilir. Bu aşama 4 ila 12 ay arasında sürebilmektedir.

3. Aşama- Çözülme Aşaması: Omuzdaki hareket açıklığı iyileşmeye başlar. Bu aşama 6 aydan 2 yıla kadar sürebilmektedir.

Donuk Omuz Kimlerde Görülür?

Donuk omuz sendromu 40 ila 65 yaş aralığında daha yaygın olarak görülmektedir. Kadınlarda erkeklere kıyasla daha fazla vakaya rastlanmaktadır. Eğer bir omuzda donukluk mevcutsa diğer tarafta da görülme oranı yaklaşık olarak %30 artar.

Donuk omuz sendromu çeşitli nedenlere bağlı olarak meydana gelebilir fakat çoğu vakada altta yatan sebep bilinmemektedir. Omuz eklemini oluşturan kemikler, bağlar ve tendonlar bir bağ dokusu kapsülü içerisinde yer alır. Donuk omuz, kapsül omuz eklemi etrafında kalınlaşıp sıkılaşarak hareketini kısıtladığında ortaya çıkar.

Omuz ekleminin uzun bir süre hareketsiz kalmasına sebep olan rahatsızlıklar, düşme ya da çarpma gibi durumların ardından gelişebilir. Ayrıca omuzda yaşanan kireçlenme, omuz sıkışma sendromu, kas tendon yırtıkları, iltihaplı romatizmalar, şeker hastalığı, tiroid problemleri, kolestrol yüksekliği, kalp problemleri, kadınlarda görülen meme hastalıkları da donuk omuz sendromunu tetikleyebilir. Günümüzde donuk omuz sendromu vakalarının çoğu genellikle yoğun stres altında olan kişilerdir.

Donuk Omuz Risk Faktörleri Nelerdir?

Bazı faktörler donuk omuz geliştirme ihtimalinizi artırabilir:

Yaş ve Cinsiyet: 40 yaş üstü kişilerin donuk omuz olma olasılığı daha fazladır.

Hareketsizlik: Uzun süreli hareketsizlik ya da omuz hareketliliği azalmış kişilerde donuk omuz sedromu gelişme riski daha yüksektir. Hareketsizlik durumu ise rotator (döndürücü) manşet yaralanması, kırık kol, inme, ameliyat sonrası süreçlere bağlı olarak gelişebilir. En yaygın nedenleri, omuz yaralanması, kırık kol veya felç sonrası hareketsizliktir. Kişi, omzu hareket ettirmeyi güçleştiren bir rahatsızlık geçirmiş ise omuz eklemlerindeki hareketi korumak amacıyla yapabileceği egzersizler için bir doktora danışması gerekir.

Sistemik Hastalıklar: Diyabet, hipertiroidizm, hipotiroidizm,  tüberküloz, parkinson, kalp ve damar hastalıkları gibi rahatsızlıklar donuk omuz sendromu riskini artırır.

Donmuş omuz sendromu hem aktif hem de pasif hareket aralığını etkiler. Hekiminiz, fiziki muayene esnasında, ağrıyı kontrol etmek ve aktif hareket açıklığını değerlendirmek amacıyla sizden belirli şekillerde hareket etmenizi isteyebilir. Daha sonra pasif hareket açıklığını kontrol etmek için kolunuzu hareket ettirdiğiniz sırada kaslarınızı gevşetmenizi isteyebilir. Aktif tarafta, omzunuzu kendi başınıza hareket etmeniz beklenirken, pasif tarafta ise doktorlar omzu hareket ettirip farklılıkları not ederler.

Bazı durumlarda ise, hekim pasif ve aktif açıklığı belirlemek amacıyla omuz bölgesine anestezik  ilaç verebilir. Donuk omuz sendromu tanısı için fiziki muayene genellikle yeterlidir. Fakat doktorunuz meydana gelebilecek artrit, yırtılmış rotator (döndürücü) manşet gibi ağrıya sebebiyet veren sorunları dışlamak amacıyla röntgen, ultrason veya MRI gibi görüntüleme testleri isteyebilir.

GTOS terapi donuk omuz ağrıları için çözüm olabilir. Ağrı şikayetlerinin giderilmesinde bilinen en etkili yöntemlerden biri olan GTOS terapi, omuz ağrılarının giderilmesinde de oldukça etkili bir yöntemdir. Omuz ağrılarında GTOS terapi uygulaması çoğunlukla iki seansta hızlı ve etkili biçimde ağrıyı giderebilmektedir. Omuz ağrıları için yapılan GTOS terapi uygulamasının herhangi bir yan etkisi bulunmamaktadır.

* Donuk omuz ve genel olarak omuz ağrılarının tedavisinde ilk hedefimiz GTOS terapi ile ağrıyı kontrol altına almaktır.

* Donuk omuzda ağrıyı giderdikten sonra hastanın hareket açıklığını sağlamak üzere egzersiz yapması çok daha kolay olacaktır. Zira ağrı varken hareket etmek oldukça zordur.

* Çoğunlukla iki seanslık GTOS terapi ve 10 seanslık fizyoterapist eşliğinde egzersiz programı ile ağrı giderildiği gibi omuz hareket açıklığı da sağlanabilmektedir.